Trong nhiều năm qua, FPS (Frames Per Second – khung hình trên giây) đã được xem là thước đo quan trọng nhất về hiệu suất chơi game. Nếu chiếc PC gaming của bạn có thể đạt được cột mốc 60 FPS thần kỳ, bạn thường đã có một cỗ máy chiến thắng. Tuy nhiên, một con số FPS cao chưa chắc mượt và không thể đảm bảo một trải nghiệm chơi game thật sự trọn vẹn. Rất nhiều yếu tố khác cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên cảm giác “mượt mà” hay “trôi chảy” của một tựa game.
Cộng đồng game thủ dần hiểu biết hơn về các khái niệm như frame time (thời gian dựng khung hình) và input latency (độ trễ đầu vào). Với sự ra đời của công nghệ tạo khung hình (frame generation), toàn bộ khái niệm FPS càng trở nên phức tạp. Việc hiểu rõ các yếu tố cơ bản quyết định hiệu suất chơi game bạn nhận được sẽ giúp bạn khắc phục mọi “nút thắt cổ chai” tiềm ẩn, tối ưu trải nghiệm chiến game của mình.
5. Không phải khung hình nào cũng như nhau
Khung hình tạo bởi AI làm tăng độ trễ
Sau công nghệ nâng cấp hình ảnh DLSS, Nvidia tiếp tục phát triển tính năng tạo khung hình DLSS để tăng cường FPS. Về cơ bản, tính năng tạo khung hình sẽ “chèn” thêm các khung hình được dự đoán vào giữa các khung hình thực để mang lại trải nghiệm mượt mà hơn về mặt số liệu. Tuy nhiên, chỉ vì các khung hình do AI tạo ra giúp đẩy chỉ số FPS lên 120 FPS không có nghĩa là bạn sẽ “cảm thấy” như đang chơi game ở 120 FPS. Khung hình AI không cải thiện khả năng phản hồi của trò chơi theo cách mà các khung hình được render truyền thống làm được.
Trải nghiệm mà bạn, game thủ, nhận được vẫn liên quan rất nhiều đến tốc độ khung hình cơ bản (có hoặc không có sự hỗ trợ của công nghệ nâng cấp hình ảnh). Do đó, chỉ số FPS trên màn hình có thể trở nên vô nghĩa. Đây cũng là lý do tại sao người tiêu dùng bức xúc khi Nvidia tiếp thị công nghệ Multi Frame Generation mới của mình trong buổi ra mắt RTX 50 mà không đề cập đến mức tăng hiệu suất thô. Vì vậy, lần tới khi bạn xem một bài kiểm tra hiệu năng game hoặc tự hỏi tại sao trải nghiệm game với FPS ba chữ số của mình lại không mượt mà như mong đợi, hãy kiểm tra xem có bất kỳ khung hình AI nào đang “ẩn nấp” hay không.
4. Thiết bị ngoại vi tốc độ polling thấp có thể gây nghẽn cổ chai
Các tựa game cạnh tranh cần độ trễ đầu vào tối thiểu
Hầu hết các game thủ đều hiểu tầm quan trọng của một màn hình chơi game tốc độ cao, nhưng lại thường bỏ qua độ trễ của các thiết bị ngoại vi khác. Độ trễ đầu vào – thời gian để thao tác nhấn phím hoặc nhấp chuột của bạn được ghi nhận trên màn hình – rõ ràng bị ảnh hưởng bởi bàn phím và chuột bạn đang sử dụng. Nhiều game thủ chọn giữ lại các thiết bị ngoại vi cũ kỹ, không tên tuổi để dồn tiền cho các linh kiện cốt lõi của PC, nhưng điều này có thể gây bất lợi cho trải nghiệm chơi game, đặc biệt là trong các tựa game FPS nhịp độ nhanh.
Tốc độ polling rate, hay tần suất bàn phím hoặc chuột gửi dữ liệu đến PC, quyết định tốc độ đầu vào của bạn được gửi đi. Nếu bạn đang sử dụng bàn phím và chuột văn phòng cũ để chơi game, có thể bạn đang hoạt động ở 125Hz. Trong khi đó, hầu hết chuột và bàn phím gaming phổ thông hiện nay hoạt động tối thiểu khoảng 1000Hz, với nhiều mẫu đạt đến 8.000Hz.
Mặc dù tốc độ polling rate trên 1000Hz không tạo ra sự khác biệt lớn cho đa số game thủ, nhưng con số này vẫn tốt hơn rất nhiều so với 125Hz. Đã đến lúc bạn nên nâng cấp lên một chiếc bàn phím và chuột gaming tương đối hiện đại nếu muốn loại bỏ một phần độ trễ đầu vào khỏi phương trình để có trải nghiệm chiến game mượt mà hơn.
Chuột gaming Razer Deathadder V3 Hyperspeed
Thiết kế dành cho game thủ chuyên nghiệp, Razer DeathAdder V3 Hyperspeed mang lại trọng lượng siêu nhẹ 55g và thiết kế công thái học hoàn hảo với bề mặt cảm ứng mượt mà, cùng thời lượng pin lên đến 100 giờ. Tốc độ polling rate 1000Hz của nó có thể nâng cấp lên 8kHz nếu bạn mua thêm một dongle riêng.
3. VSync cũng có thể làm tăng độ trễ đầu vào
Con dao hai lưỡi
VSync (đồng bộ hóa dọc) là một kỹ thuật được sử dụng để chống xé hình, tình trạng khi đầu ra của GPU vượt quá tần số quét của màn hình, dẫn đến hình ảnh bị đứt gãy theo chiều ngang. VSync khắc phục hiện tượng không mong muốn này bằng cách giới hạn tốc độ khung hình của GPU theo tần số quét của màn hình, từ đó loại bỏ hiện tượng xé hình, nhưng đồng thời cũng gây ra độ trễ đầu vào.
Mặc dù các công nghệ VRR (tần số quét biến đổi) hiện đại như G-Sync và FreeSync loại bỏ nhược điểm của VSync, nhiều game thủ có thể vẫn bật VSync (mà không biết) trong cài đặt hiển thị của trò chơi. Nếu bạn cảm thấy PC của mình không chạy trò chơi mượt mà như lẽ ra phải có (dựa trên cấu hình), hãy vào cài đặt trong game và kiểm tra xem VSync có đang bật không. Tắt nó đi sẽ cho phép GPU của bạn cung cấp toàn bộ đầu ra đến màn hình. Tất nhiên, bạn nên bật G-Sync hoặc FreeSync để tránh hiện tượng giật hình do tốc độ khung hình bị tụt lại so với tần số quét.
Bạn cũng nên tìm hiểu về công nghệ Nvidia Reflex và AMD Anti-Lag để giảm độ trễ render – độ trễ giữa một khung hình được GPU render và được hiển thị trên màn hình. Các kỹ thuật này đảm bảo CPU render tất cả các khung hình đúng lúc để GPU xử lý chúng, giảm thiểu tối đa tổng độ trễ.
2. VRAM không đủ có thể “giết chết” FPS của bạn
Tránh các card đồ họa 8GB VRAM
Card đồ họa mạnh mẽ của bạn có thể đang trên đường tạo ra 100 FPS ấn tượng trong một tựa game nặng, nhưng lại dễ dàng gặp phải “nút thắt” VRAM, khiến FPS giảm đột ngột. Một GPU có khả năng cung cấp FPS cao là chưa đủ; bạn cũng cần đủ VRAM onboard, tùy thuộc vào độ phân giải bạn đang chơi. Nếu không có đủ VRAM, bạn sẽ gặp phải hiện tượng giật lag, lỗi tải texture không đúng, và thậm chí là treo game.
Mặc dù 8GB VRAM hiện là mức tối thiểu để chơi game ở độ phân giải 1080p, bạn nên đặt mục tiêu ít nhất 12GB cho chiếc GPU tiếp theo của mình. Điều này là do nhiều tựa game có khả năng vượt quá 8GB ngay cả ở 1080p, và khi bạn chuyển sang chơi game 1440p, bạn sẽ nhanh chóng hết 8GB VRAM trong nhiều trò chơi. Đối với chơi game 4K, các nhà sản xuất lý tưởng nên cung cấp 20GB, nhưng 16GB là những gì bạn thường thấy ở các GPU 1.000 USD hiện nay. AMD RX 9070 XT, với mức giá khoảng 600 USD, là một GPU tuyệt vời cho 4K và nó đi kèm với 16GB VRAM, tốt hơn so với những gì Nvidia cung cấp ở mức giá này.
Card đồ họa ASRock Radeon RX 9070 XT Steel Legend
AMD RX 9070 XT mới là GPU chơi game 4K tốt nhất về mặt giá trị. Nó cung cấp hiệu suất rasterized và ray tracing tiên tiến, cùng với khả năng nâng cấp hình ảnh và tạo khung hình được cải thiện đáng kể. Với mức giá khoảng 600 USD, đây là một lựa chọn tuyệt vời nếu bạn có thể tìm thấy nó ở mức giá đó.
1. Frame Time quan trọng hơn FPS
Đây mới là điều cốt lõi
Cuối cùng, một con số FPS cao tự nó không có nghĩa là bạn sẽ tận hưởng trải nghiệm chơi game mượt mà. Frame time, hay thời gian một khung hình riêng lẻ được hiển thị trên màn hình, cho bạn biết trải nghiệm 60 FPS hay 120 FPS của bạn thực sự ổn định hay nhất quán đến mức nào. Mặc dù 60 FPS về mặt kỹ thuật có nghĩa là một khung hình được hiển thị cứ sau 16.67ms (phép chia đơn giản), nhưng đó không phải là cách một trò chơi hoạt động trong thế giới thực.
Một trò chơi có thể hiển thị các khung hình bị trễ trong một giây, và một loạt các khung hình nhanh, trong khi vẫn duy trì trung bình 60 khung hình mỗi giây. Rõ ràng, bạn không muốn trải nghiệm 60 FPS tệ hại này, ngay cả khi nó đạt đến con số kỳ diệu đó. Frame time tổng thể thấp hơn đảm bảo độ giật lag tối thiểu, để bạn có được trải nghiệm nhất quán. Miễn là PC của bạn và engine trò chơi cùng nhau duy trì frame time thấp, bạn sẽ có thể “cảm nhận” được những con số FPS cao đó một cách trọn vẹn nhất.
Đồ thị Cyberpunk 2077 thể hiện Frame Time
Kết lại, chỉ số FPS cao không phải là tất cả để có một trải nghiệm gaming mượt mà. Những yếu tố như độ trễ khung hình (frame time) và khả năng pacing khung hình (frame pacing) là các chỉ số hữu ích hơn nhiều để đánh giá một trải nghiệm chơi game thật sự trôi chảy. Ngoài ra, bạn cũng nên lưu ý đến độ trễ đầu vào do các thiết bị ngoại vi có tốc độ polling thấp, tác động của công nghệ tạo khung hình, và cài đặt VSync. Cuối cùng, một card đồ họa với VRAM không đủ sẽ không cho phép PC của bạn tạo ra các khung hình mà nó có khả năng đạt được, dẫn đến một trải nghiệm chơi game giật lag khó chịu. Hãy kiểm tra và tối ưu các yếu tố này để nâng tầm trải nghiệm chơi game của bạn!
