Các bộ kit RAM cao cấp thường được quảng bá với tốc độ “chóng mặt” nhằm thu hút sự chú ý của bạn, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng sẽ đảm bảo trải nghiệm chơi game mượt mà hơn hay khung hình (FPS) cao hơn. Mặc dù RAM cao cấp chắc chắn có chỗ đứng trong một số tình huống nhất định, nhưng lợi ích gaming của chúng không phải lúc nào cũng đáng kể như các nhà sản xuất làm chúng trở nên hào nhoáng qua các chiến dịch marketing. Chắc chắn, việc nâng cấp lên DDR5 là đáng giá nếu bạn chưa làm, nhưng bạn thực sự không cần các bộ kit DDR5 có tốc độ quá nhanh, đặc biệt là khi chơi game.
Có nhiều yếu tố quan trọng khác cần xem xét khi mua linh kiện PC, những yếu tố này có thể tác động lớn hơn đến khung hình của bạn. Vì vậy, trước khi bạn chi một khoản tiền lớn cho các thanh RAM tốc độ cao, điều quan trọng là phải hiểu tại sao việc đơn thuần có bộ nhớ nhanh hơn sẽ không cải thiện đáng kể trải nghiệm chơi game của bạn. Chúng tôi không nói rằng bạn sẽ không nhận thấy sự cải thiện nào với các bộ kit RAM nhanh hơn, nhưng việc ưu tiên tốc độ RAM không phải lúc nào cũng là lựa chọn tốt nhất.
CPU và GPU Mới Là Yếu Tố Quyết Định Hiệu Năng Chơi Game
Trong khi tốc độ RAM có ảnh hưởng đến hiệu năng chơi game ở một mức độ nào đó, nó hiếm khi là yếu tố quyết định. Điều này là do CPU (bộ vi xử lý) và GPU (card đồ họa) đảm nhận phần lớn công việc nặng nhọc khi chơi game. Chẳng hạn, GPU chịu trách nhiệm kết xuất (rendering) các họa tiết, ánh sáng, bóng tối và các hiệu ứng hình ảnh khác, trong khi CPU quản lý các phép tính vật lý, logic game và xử lý đầu vào. Nếu một trong hai linh kiện này bị tụt hậu, bạn sẽ gặp phải tình trạng “nút cổ chai” (bottleneck), mà bạn không thể giải quyết chỉ bằng cách nâng cấp lên RAM nhanh hơn.
Vì vậy, trước khi bạn vội vàng chi tiền cho các bộ kit DDR5 tốc độ cao, hãy đảm bảo rằng bạn đã có một CPU và GPU mạnh mẽ. Nếu không, việc nâng cấp từ DDR4 3200MHz lên DDR5 6000MHz, chẳng hạn, có thể chỉ mang lại cải thiện vài khung hình (FPS) mà bạn thậm chí không nhận thấy. Ngoài ra, tốc độ RAM không quá quan trọng nếu bạn đã sở hữu một chip X3D, như Ryzen 5800X3D, 7800X3D hoặc 9800X3D. Những chip này có bộ nhớ đệm L3 (L3 cache) lớn, giúp giảm đáng kể nhu cầu truy cập dữ liệu thường xuyên từ RAM. Miễn là bạn có các thanh RAM DDR4-3200MHz, về cơ bản là đã đủ dùng.
Thanh RAM TeamGroup T-FORCE XTREE ARGB DDR5 trong hộp
Dung Lượng RAM Có Tác Động Lớn Hơn Tốc Độ
Các tựa game hiện đại yêu cầu 16GB RAM để chạy thoải mái, với một số game như Black Myth: Wukong, khuyến nghị 32GB để có trải nghiệm mượt mà. Chúng tôi cho rằng 16GB RAM không đủ, đặc biệt nếu bạn bật tính năng Ray Tracing hoặc chơi các tựa game AAA hiện đại ở độ phân giải cao hơn như 1440p và 4K. Đó chính xác là lý do tại sao chúng tôi khuyến nghị 32GB RAM là “điểm ngọt” (sweet spot) cho chơi game trong năm 2025. Điều này cũng giúp bạn có thêm không gian để chạy một số ứng dụng nền mà không phải lo lắng về hiệu năng chơi game.
Vì vậy, nếu bạn chỉ có 16GB RAM DDR4, bạn sẽ hưởng lợi nhiều hơn khi nâng cấp lên bộ kit 32GB ngay cả khi tốc độ của chúng là như nhau. Có nhiều RAM hơn sẽ giảm thiểu tình trạng giật lag (stutters) và cải thiện sự ổn định của hệ thống, đặc biệt khi bạn có nhiều ứng dụng chạy nền. Bạn không cần phải vội vàng để có RAM DDR5 vì các module DDR4 cao cấp vẫn không gây “nút cổ chai” cho PC gaming. Và bạn cũng không phải chi tiền cho một bo mạch chủ mới chỉ để lắp các thanh RAM DDR5.
Độ Trễ (CAS Latency) Của RAM Quan Trọng Không Kém
Tốc độ không phải là thước đo duy nhất cho hiệu năng RAM; độ trễ CAS Latency (CL) cũng ảnh hưởng đáng kể đến hiệu năng chơi game trong thực tế. RAM DDR5 đã trở nên rất phải chăng trong vài năm qua, nhưng bạn vẫn cần trả thêm tiền cho các bộ kit có độ trễ CAS Latency thấp hơn. Chẳng hạn, bạn có thể tìm thấy bộ kit 32GB DDR5-6000MHz với giá hơn 100 USD trên Newegg, nhưng bạn cũng sẽ thấy các module cùng tốc độ với giá cao hơn 30-50 USD. Lý do cho điều đó là độ trễ CAS Latency thấp hơn. Những sản phẩm rẻ hơn thường có CAS Latency là CL36, trong khi những sản phẩm cao cấp hơn có CAS Latency là CL30 hoặc thấp hơn.
CAS Latency CL36 có nghĩa là RAM mất 36 chu kỳ xung nhịp để truy xuất dữ liệu sau khi có yêu cầu. Vì vậy, giờ bạn đã biết tại sao các bộ kit có độ trễ thấp hơn lại đắt hơn. Một bộ kit RAM DDR5-6000MHz CL30 nhìn chung sẽ nhanh hơn bộ kit DDR5-6400MHz CL36 trong các tác vụ nặng về bộ nhớ và các game phụ thuộc vào CPU. Nhìn chung, miễn là CAS Latency thấp hơn CL36, bạn không cần phải lo lắng nhiều về hiệu năng. Nhưng hãy đảm bảo bạn không mua các module DDR5 tần số cao với thời gian CL40 vì chúng chậm hơn khoảng 10% so với các bộ kit CL36.
Nhãn thông số kỹ thuật trên thanh RAM Crucial Pro Overclocking DDR5-6000
Lợi Ích Giảm Dần Ở Độ Phân Giải Cao
Nếu bạn chủ yếu chơi các tựa game AAA ở độ phân giải 4K, bạn sẽ không hưởng lợi nhiều từ việc có RAM nhanh hơn nếu bạn đã sở hữu bộ nhớ DDR5. Chẳng hạn, việc nâng cấp lên DDR5-8000MHz từ DDR5-6000MHz sẽ chỉ mang lại cho bạn mức tăng 3-5 FPS, điều này khó nhận thấy nếu game đã chạy trên 60FPS. Điều này là do các game ở độ phân giải cao như 4K thường bị giới hạn bởi GPU (GPU-bound) nhiều hơn là CPU; do đó, tốc độ RAM của bạn ít quan trọng hơn.
Tuy nhiên, nếu bạn chơi các tựa game cạnh tranh như Valorant và Counter-Strike 2 trên màn hình 1080p, RAM nhanh hơn sẽ có tác động lớn hơn đến khung hình của bạn, đặc biệt nếu bạn có một GPU và CPU mạnh mẽ tương xứng. Bạn có thể mong đợi cải thiện khoảng 10% FPS khi nâng cấp từ DDR5-5600MHz lên DDR5-8000MHz, điều này rất đáng kể đối với những người chơi game trên màn hình tần số quét cao 240Hz và 360Hz.
Cảnh game đua xe hiển thị trên màn hình chơi game ASUS ROG PG32UCDP
RAM Tốc Độ Cao Không Tăng FPS Đáng Kể
RAM cao cấp có thể trông hấp dẫn, nhưng điều quan trọng là phải ưu tiên các linh kiện khác có tác động lớn hơn đến khung hình trước tiên. Chắc chắn, bạn có thể mong đợi cải thiện 5-10% hiệu năng chơi game khi nâng cấp lên bộ kit RAM nhanh nhất hiện có, nhưng số tiền đó bạn có thể đã chi cho một CPU hoặc GPU mạnh hơn. Tuy nhiên, nếu bạn đã sở hữu phần cứng cao cấp, như AMD Ryzen 7 9800X3D và Nvidia RTX 5090, chúng tôi sẽ không ngăn cản bạn nâng cấp lên các module bộ nhớ nhanh hơn để “vắt kiệt” thêm hiệu năng từ PC của mình.
Hãy chia sẻ ý kiến hoặc kinh nghiệm của bạn về việc chọn RAM cho PC gaming trong phần bình luận bên dưới!