Nếu bạn là một tín đồ Linux và thường xuyên sử dụng máy tính Windows, rất có thể bạn đã trang bị cho cỗ máy của mình công cụ WSL. Đối với những ai chưa biết về công nghệ thú vị này, Windows Subsystem for Linux (WSL) cung cấp một cách tuyệt vời để tạo môi trường Linux ngay trên máy Windows mà không phải chịu gánh nặng hiệu suất của máy ảo hay rắc rối với cấu hình dual-boot.
Ban đầu được thiết kế như một công cụ dòng lệnh (CLI) để chạy các ứng dụng Linux trên Windows, WSL đã phát triển đáng kể sau phiên bản thứ hai. Ngày nay, bạn sẽ tìm thấy một loạt các bản phân phối (distro) dành cho WSL. Mặc dù hầu hết các distro có vẻ tương tự trong một môi trường CLI, chúng lại khác biệt khá nhiều về trình quản lý gói, dịch vụ hệ thống, tính ổn định và chức năng. Với tư cách là người thường xuyên mày mò các hệ điều hành khác nhau, tôi đã trang bị cho môi trường phát triển của mình trên WSL một vài distro, nhưng có năm bản phân phối dưới đây thực sự nổi bật so với phần còn lại của các lựa chọn WSL.
5. Kali Linux
Không chỉ để tấn công mạng
Giao diện Kali Linux đang chạy bên trong môi trường WSL trên Windows 11.
Hãy hỏi bất kỳ chuyên gia an ninh mạng nào về hệ điều hành yêu thích của họ, và rất có thể họ sẽ chỉ cho bạn Kali Linux. Là bản phân phối đồng nghĩa với hack và phân tích bảo mật, Kali Linux chứa tất cả các công cụ kiểm thử xâm nhập (penetration testing), điều tra số (data forensics) và đánh giá lỗ hổng mà bạn cần – và điều này cũng đúng với phiên bản WSL của nó khi bạn cài đặt gói Win-KeX.
Mặc dù Kali Linux dựa trên WSL chắc chắn rất tuyệt vời cho người mới bắt đầu trong lĩnh vực an ninh mạng, tôi khuyên bạn nên giới hạn các dự án hack và kiểm thử xâm nhập của mình trên các thiết bị cá nhân. Vì WSL chạy trên nền máy Windows 11 của bạn, nó không hoàn toàn biệt lập. Nếu bạn cố gắng chạy một honeypot hoặc các công cụ khác làm lộ phiên bản Kali Linux của bạn ra mạng bên ngoài, tin tặc có thể sử dụng leo thang đặc quyền hoặc các lỗ hổng khác để truy cập vào hệ thống Windows 11 của bạn. Miễn là bạn cẩn trọng, Kali Linux vẫn là một distro tốt cho những trải nghiệm WSL của bạn.
4. Arch Linux
Cách dễ dàng nhất để làm việc với Arch
Màn hình terminal hiển thị Arch Linux hoạt động trên Windows Subsystem for Linux.
Với thiết kế tối giản, chu kỳ phát hành Rolling Release (liên tục) và khả năng tùy biến cao, Arch Linux không phải là bản phân phối thân thiện nhất với người mới bắt đầu. Nhưng nếu bạn là người dùng Linux nâng cao, bạn sẽ rất thích thú khi mày mò các gói phần mềm mới nhất từ kho lưu trữ AUR. Giờ đây, Arch đã có sẵn dưới dạng hình ảnh WSL2, bạn thậm chí có thể thử nghiệm bản phân phối mạnh mẽ này trên máy Windows 11 của mình.
Cá nhân tôi thấy phiên bản Arch Linux dựa trên WSL là cách đơn giản nhất để thử nghiệm với hệ điều hành này. Thay vì phải loay hoay với các menu và tùy chọn, bạn chỉ cần thực thi lệnh wsl –install archlinux trong terminal và thoải mái khám phá bên trong distro ngay sau khi WSL khởi động hình ảnh đó.
3. NixOS
Toàn bộ lợi ích của NixOS… ngay trong Windows 11
Hình ảnh NixOS đang chạy trong môi trường WSL, minh họa khả năng tùy biến cao.
Nếu bạn thấy tính tùy biến của Arch Linux thú vị, bạn sẽ yêu thích NixOS. Với khả năng hoàn tác (rollback), kho lưu trữ Nix khổng lồ và các bản cập nhật nguyên tử (atomic updates), NixOS là một nền tảng tuyệt vời cho các nhà phát triển chuyên sâu và những người đam mê mã hóa. Và đó là chưa kể đến tính chất khai báo (declarative nature) của bản phân phối này, nơi bạn có thể cấu hình tất cả các gói và ứng dụng của mình chỉ bằng cách chỉnh sửa một tệp cấu hình duy nhất.
Phần tốt nhất? Nhờ WSL, bạn thậm chí có thể cài đặt và chạy NixOS trên máy tính Windows của mình. Tuy nhiên, NixOS vẫn chưa có hình ảnh WSL chính thức, vì vậy bạn sẽ phải sử dụng module từ cộng đồng hoặc nhập tệp tar.gz của distro vào PowerShell. Tôi phải thừa nhận rằng nó không phải là bản phân phối lý tưởng cho người dùng thông thường. Nhưng nếu bạn đã và đang chạy các ứng dụng Linux trên WSL, rất có thể bạn sẽ thấy NixOS là một bổ sung đáng giá cho bộ sưu tập distro của mình.
2. Fedora
Trải nghiệm Fedora cổ điển
Giao diện dòng lệnh của Fedora đang hoạt động trên Windows Subsystem for Linux.
Ở phía đối diện của phổ tiếp cận, bạn có dự án Fedora của Red Hat, nơi kết hợp trình quản lý gói gọn gàng với chu kỳ phát hành nhanh hơn. Hơn nữa, nó không quá khác biệt so với Ubuntu và các bản phân phối dựa trên Debian khác về mặt ổn định.
Nếu tôi viết bài này vài tuần trước, tôi đã không đưa Fedora vào. Đó là vì dự án Fedora chỉ mới phát hành hình ảnh WSL chính thức gần đây, và trước đây bạn phải chọn hình ảnh Fedora Remix trả phí để truy cập bản phân phối thú vị này trên Windows. Ngoài ra, điểm tôi không hài lòng chính là Fedora không có nhiều tài liệu hướng dẫn cho bản phát hành WSL, điều mà tôi không thể nói với Ubuntu…
1. Ubuntu
Lý tưởng cho thiết lập dễ dàng
Ubuntu thường được coi là tiêu chuẩn vàng cho các bản phân phối Linux, và có lý do chính đáng. Nó dễ sử dụng, khá ổn định và có khả năng tương thích tốt với hầu hết phần cứng. Tất cả điều đó cũng đúng với phiên bản Ubuntu dành cho WSL. Không như Fedora, bạn sẽ tìm thấy vô số tài liệu để chạy Ubuntu bên trong WSL – dù là các mẹo khắc phục sự cố, hướng dẫn cho người mới bắt đầu hay các hướng dẫn kích hoạt các tính năng phức tạp như tăng tốc GPU.
Sau đó là hỗ trợ tích hợp cho Snaps. Tất nhiên, hệ thống đóng gói của Canonical có những điểm hơi khó chịu, nhưng tôi đánh giá cao việc hình ảnh Ubuntu trên WSL đã bao gồm khả năng tương thích Snap ngay từ đầu. Nếu tôi bắt đầu hành trình Linux của mình lại từ đầu, một phiên bản Ubuntu dựa trên WSL sẽ là lựa chọn hàng đầu của tôi.
Nhưng WSL có những giới hạn nhất định
Ảnh chụp màn hình Windows Terminal hiển thị danh sách các bản phân phối WSL đã cài đặt.
Mặc dù tôi đã cài đặt WSL trong môi trường phát triển Windows 11 của mình, tôi vẫn chạy các máy ảo (VM) cho những khối lượng công việc Linux nặng. Vì các công cụ máy chủ và dự án DevOps hoạt động tốt hơn trên một hệ điều hành hoàn chỉnh, tôi thường sử dụng VMware Workstation Pro (hoặc Proxmox, khi tôi có thể truy cập vào hệ thống phòng lab tại nhà) để mày mò các bản phân phối Linux. Do đó, hãy cân nhắc kỹ nhu cầu sử dụng để lựa chọn môi trường phù hợp nhất cho các dự án công nghệ của bạn.
